BloombergHT - 2022 yılı beklentileri
BloombergHT websitesi için 2022 yılı beklentilerimi paylaştım. Genel olarak Web3’ün tüm hızıyla devam edeceğini, merkeziyetsiz finansın gelişmesiyle birlikte merkeziyetsizliğin başka hangi alanlarda uygulanabileceğini ve bu uygulamaların gerçekleştirilebilmesi için yeni yeni gelişmeye başlayan DAO’ları konuştuk. Benimle ilgili kısmı aşağıda okuyabilirsiniz. Yazının tamamına ise şuradan ulaşabilirsiniz.
Programdan bir görüntü... |
Bu da yayının YouTube linki |
“Web 3.0 tüm hızıyla devam edecek”
Paribu Danışma Kurulu Üyesi / Turan Sert
2021 yılı için 2017’lerden itibaren gelen kripto alanındaki belli başlı girişimlerin tasarım halinden uygulama haline döküldüğü ve bu uygulamaların ve aslında ne olduğunu gördüğümüz bir yıl olarak olarak geçti. 2020 yılının yaz aylarında ortaya çıkan “Merkeziyetsiz Finans” dediğiniz sistemlerin finans alanındaki uygulamaları gibi bir olgunluğa eriştiğini büyüdüğü ve kabul görmeye başladı bir yıl yaşadık.
Merkeziyetsiz finans olarak bahsettiğimiz yapıda 2020 yılının Mayıs ayında yaklaşık 1 milyar dolar gibi bir para sistem içinde varken, 2021 yılı sonuna geldiğimizde bu rakam yaklaşık 250 milyar dolara geldi. Dolayısıyla bu sistemler artık sadece ufak tefek oyuncak gibi sistemlerden ziyade hatırı sayılır bir paranın birikti. Ve bu bildiğimiz finans alanındaki her türlü ürünün benzerinin kripto alanında anında görüldü.
Bu kendini kanıtlayan teknoloji ile birlikte “acaba bu merkeziyetsiz sistemleri başka nerelerde kullanabiliriz?” konusunda da yeni yeni fikirler ortaya çıktı. Aslında bu fikirlerin bütününe Web 3.0 diyoruz. Web 3.0, 2021 yılında konsept olarak başladı ve ben bunun 2022 yılında da tüm hızıyla devam edeceğini düşünüyorum.
Web3 derken neyi kast ediyoruz; aslında Web 2.0 derken ne kastettiğinizi düşünerek cevap vermekte fayda var. Web2 dediğimiz 2000’li yılların başlarında yeni gelişen dijitalleşme ile birlikte oluşan ekonomik potansiyelin Facebook, Google Amazon gibi büyük firmalar tarafından sahiplenilmesiydi. Dünyanın en değerli 10 şirketine baktığımızda 2010 yılından 2020 yılına ilk 10’daki bütün şirketler teknoloji şirketleri. Yani kazancın tamamen teknoloji şirketleri tarafından toplandığı, biz kullanıcıların ücretsiz ürünü aldığınız ama karşılığında kendi bilgilerimize onlara verdiğimiz ve sonradan da bu bilgilerin aslen manipüle edildiğini öğrendiğimiz bir dönem oldu Web2.
Şimdi Web2’deki bu kuvvetli yapıların artık Web3 ile birlikte kullanıcılar “biz de söz sahibiyiz, biz de artık bu pastadan pay almak istiyoruz” diyorlar. Bunu ilk olarak merkeziyetsiz finans alanında gördük. Oluşan katma değerin ciddi bir kısmını kullanıcılar tarafından alındığını gördük. Bu aynısını farklı alanlarda da göreceğiz.
Bunun dışında altyapı olarak önemli bir konu daha var Web2’den farklı olarak. Bu tip girişimler genelde bir şirket yapısı olarak giderken Web3 ile birlikte artık merkeziyetsiz otonom yapılar yani DAO’lar hayatımıza girmeye başlıyor. Bugün kurulmuş binlerce DAO var ama bunların hepsi şu anda daha henüz emekleme aşamasında.
Bu DAO’lar merkeziyetsiz yapılar olarak insanların iş yapış biçimlerini değiştirmeye aday. Bunlar dediğim gibi yavaş yavaş geliyor ama benim şöyle bir kehanetim olacak; 2010 yılında dünyanın en değerli 10 şirketi daha ağırlıklı olarak işte petrol şirketleri, bankalardı. 2020 yılında dünyanın en değerli şirketleri teknoloji şirketleri oldu ki bunlar Web2’nin teknoloji şirketleri yani merkezi yapılardı. 2030 yılında benzer şekilde yüz binlerce üyesi olan merkeziyetsiz otonom yapıların belki dünyanın en değerli 10 şirketi arasına girdiğini göreceğiz.