Arkadaşınız ile konuşuyordunuz ve size geçtiğimiz sene aldığı bir KriptoPara’dan %300 kazanç sağladığınız söyledi. İçinizden “ben neden böyle fırsatları kaçırıyorum?” diye hayıflandınız tabii. Neden bu fırsatlar benim de ayağıma gelmez?

Aslında gelir. Yatırım dünyasında (bunun KriptoPara olmasına gerek yok sermaye piyasalarındaki her yatırım aracı için geçerli) sık kullanılan bir söz vardır “yatırım da fırsatlar tükenmez”. Peki nereden bulacağım bu fırsatları?… Özellikle KriptoPara dünyasında?… Erken kalkar yol alır diyorsanız, ilk görücüye çıkan KriptoParalar’ın pazarı olan ICO (Initial Coin Offering) dünyasına bakmanız gerek. Ama dikkatlice…

 

dilbert-stock-market-640.png
İnglizcesi için link

 

Burada öncelikle fırsat ve kazanç olarak hangi zaman periyodundan bahsettiğimizi netleştirmek lazım. Konuya iki perspektiften bakabilirsiniz:

Birincisi uzun vadede, gerçekten dünyayı değiştirecek sağlam temelli KriptoParalar. Eğer bu tip KriptoPara’lara ilginiz varsa yazımızı okumaya devam edin.

İkincisi ise kısa vadede, “alıp satmak” için para kazandıracak KriptoParalar. Maalesef bu yazı bu tip KriptoParalar için herhangi bir ipucu vermiyor. Bunlar için iyisi mi bu tip tüyoları veren Twitter hesaplarını takip edin.

(Bir başka yöntem olarak, her çıkan KriptoPara’dan “nasıl olsa birinden biri yükselir” diye alanlar var ama siz onun yerine paranızla Milli Piyango bileti satın alın, kazanma şansınız daha yüksek olabilir).

Uzun vadede iyi bir KriptoPara yatırımında nelere dikkat etmeli?

Eğer hala bizimle iseniz, “bir KriptoPara iyi midir bunu nasıl anlarım?” sorusu aklınızı kurcalıyor demektir. Güzel. O zaman devam edelim konumuza.

Efendim, bir KriptoPara’nın gerçekten iyi bir yatırım olup olmadığını anlamak, aslında herhangi bir hisse senedininkini anlamaktan çok da farklı değil. Ancak bir parça daha karışık. İşin içinde çok fazla şarlatan var.

 

thb-ad-600.jpg
Times Square’de reklam vermek kredibilite sağlar mı?

 

O nedenle bu alandaki tecrübeli kişilerin ağızlarına pelesenk ettikleri bir deyişi hatırlatmakta fayda var. “DYOR - Do Your Own Research” (mutlaka kendi araştırmanızı yapın). Nelere bakmamız gerektiğini kısaca listelemeye çalışırsak:

  • Tanıtım Notu (White Paper)
  • Ekibin yetkinlikleri ve danışmanların kalitesi
  • Uzman sitelerde (Bitcointalk.org, Reddit) yapılan tartışmalar
  • Ekibin iletişim kanalları (Slack, Telegram)
  • Kod kaynağı (Github üzerindeki)
  • Geçmişte aldığı yatırımlar
  • Gelecek ile ilgili yol haritası
  • KriptoPara’nın üretim süreci ve dağıtımı

Yukarıdaki maddelerden her biri aslında ayrı bir yazı konusu olacak kadar geniş. Şimdilik her birinden kısaca bahsedelim (Eğer daha fazla açmamızı isterseniz yorumlara yazabilirsiniz)

Tanıtım Notu (White Paper)

Kişisel düşüncem, bir projeyi en iyi anlatması gereken aracın Tanıtım Notu olduğu. Kimi Tanıtım Notları oldukça teknik gelebilir. Buna çok takılmayın. Zira bu sizin yetersizliğinizi değil, teknik ekibin konuyu sizin anlayabileceğiniz hale getirme sorumluluğunu yerine getirmediğini gösterir.

Tanıtım Notu, projenin hangi sorunu hedef aldığını, bu sorunu nasıl ve hangi kaynaklar ile çözeceğini çok net ve anlaşılır biçimde anlatıyor olmalı. Aynı zamanda neden bu sorunu çözmek için Blockchain’e ihtiyaç duyulduğunu da açıklamalı. Halen mevcut KriptoParalar’ın (örneğin Bitcoin ya da Ethereum) bu sorunları çözmede neden yetersiz kaldığını güzel bir şekilde anlatmalı.

Eğer Tanıtım Notu, yukarıda yazdıklarımıza net cevaplar veremiyor ise, ya dediğimiz gibi ekip kendini ifade edemiyordur ya da gerçekten kendileri de bilmiyordur. Her iki durumda da projeden uzak durmakta fayda var.

KriptoParalar için aslında en anlaşılır olanı Bitcoin White Paper: Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System.. 2008 yılında yazılmış bu doküman genel olarak Bitcoin nasıl işleyecek anlatıyor. Teknik konular yok mu içinde, tabii ki var. Ancak yine de meramını düzgün bir şekilde aktarmayı beceriyor.

 

bitcoin-white-paper-v2-640.png
Tanıtım dokümanlarının şahı: Bitcoin White Paper

 

Peki Tanıtım Notlarını nereden bulacağım derseniz: Bu işin en kolay tarafı. Google sizin en büyük yardımcınız olacaktır. Özellikle incelemek istediğiniz projenin web sitesine gitmeniz durumunda mutlaka altta bir yerde Tanıtım Notu’nu göreceksiniz. Ama tüm Tanıtım Not’larını bir arada bulmak isterseniz ICO Tracker iyi bir kaynak. Yalnızca White Paper değil, kısaca proje ne ile ilgili, ekibin başında kim var, nasıl bir planlama düşünüyorlar, iletişim kanalları nedir gibi her türlü bilgiye de buradan ulaşabilirsiniz.

“Ama Tanıtım Notları İngilizce, dile hakim değilim, üstelik yazılar çok uzun” diyorsanız, bir zamanlar oldukça aktif olan ancak şu aralar yavaşlayan Türkçe içerikli Twitter hesabı OnePaper geçmiş mesajlarına bakabilirsiniz.

Arkası Yarın…

ICO’lara yatırım yapmak için göz önünde bulundurmamız gereken Tanıtım Notu dışındaki diğer konulara da bir sonraki yazımızda değineceğiz artık..


 

Not: Yazdığımız tüm yazıların bir bütünlük içinde nelerden oluştuğuna bakmak isterseniz Hakkımızda sayfasına göz atabilirsiniz.